به طور قطع یکی عواملی که زمینه ساز سعادت و کمال انسان در دنیا و آخرت است، داشتن محیطی سالم و امن است تا انسان بتواند در پناه آن، به تربیت جسم و جان خویش بپردازد و اصولاً یکی از وظائف مهم بشر که حفظ جان است که جز با زیستن در محیط سالم و زیبا امکان پذیر نیست. بدین سبب شرط اولیه داشتن روحی سالم، جسم سالم است و جسم سالم نیز فقط زمانی حاصل می شود که انسان از محیط زیست طبیعی سالم و دلگشا بهره مند باشد.
در بررسی ویژگیهای جسمی و روانی افراد دو عامل اساسی مشخص وراثت و محیط هستند که هر دو از لحاظ تأثیر بر افراد، اهمیت فراوانی دارند. محیط کاری از مهمترین محیطهایی است که فرد از بزرگسالی بخش اعظمی از وقت خود را در آنجا سپری میکند. بر این اساس روشن است عوامل موجود در محیط کاری عملکرد فرد را در شغل او تحت تأثیر قرار میدهند که این مسأله در نتیجه وساطت عوامل روانی متأثر از شرایط محیطی است.
به همین دلیل سازمانهای هوشمند درتلاشند تا با ایجاد آراستگی و زیبا سازی محیط کار ضمن ایجاد فضایی امن در جهت جلب رضایت مراجعان، افزایش بهره وری کارکنان، ارایه خدمات با کیفیت و پیشی گرفتن از رقبا حرکت کنند. در همین راستا بهره برداری مناسب از فضای محیط کار طبق استاندارد و آراستگی ظاهری اعم از فضای محیط کار، رنگ دیوارها و ورودی ها، امکانات اداری، توجه به نور، امکانات برودتی و حرارتی، هواساز و غیره که از امکانات اولیه هر سازمان پویا خواهد بود و از آنجاییکه تامین بهداشت روانی در محیط کار منجر به کاهش خشونت و افزایش کارایی میشود، یکی از اهداف و وظایف مدیران موفق ایجاد آرامش برای کارکنان و مراجعان است.
در سازمانهای حمایتی که مراجعان آن دارای مشکلات و مصائب بسیاری هستند و این امر در دراز مدت تاثیرات منفی بسیاری بر کارکنان تحمیل میکند؛ زیباسازی محیط کار از عوامل مهمی است که میتواند مانع از ایجاد این اثرات و کاهش فشارهای روانی ناشی از کاستیهای یک فرد توان خواه و ایجاد آرامش و صبر برای دریافت خدمات شود.
امروزه استفاده از گیاهان آپارتمانی فقط به منازل محدود نمیشود؛ بلکه این گیاهان در زیباسازی ادارات، هتلها و تقریباً تمام ساختمانهای اداری نقش موثری دارند و شکی نیست که گیاهان سبز در تغییر فضای کسل کننده و بی روح ادارات نقش موثری دارند و تا میزان قابل توجهی باعث کاهش خستگی ناشی از کار میشوند. تحقیقات نشان داده است که استفاده از انواع گل و گیاه در محیطهای کاری نه تنها موجب افزایش شادی، تمرکز، روابط صمیمیتر، افزایش احساس شفقت و رضایتمندی کارکنان میشود، بلکه بهرهوری آنها را تا ۱۵ درصد افزایش میدهد.
پروفسور جنت هاویلند جونز- روانشناس- از دانشگاه روگرز میگوید: «نکته جالب توجه درباره نقش گل در سلامت روحی- روانی افراد آن است که فرد با تماشا کردن به گل و لذت بردن از طراوت، رنگ و عطر زیبای آن میتواند حالت روحی نامتعادل خود را تغییر داده و به حالت طبیعی بازگرداند؛ در واقع گل عاملی جهت تعدیل رفتار در طول شبانه روز بوده و هر بار نگاه کردن به گل عاملی جهت ایجاد یک اتصال عصبی مثبت در مغز است.»
تحقیقات جالبی که در اواخر دهه ٨٠ انجام شد نشان داد که تماشای ماهیان آکواریوم استرس را کاهش داده و هدنبال آن میتواند باعث کاهش فشارخون نیز شود، حتی ثابت شده است که تماشای فیلم حرکت ماهیها در آکواریوم یا طبیعت میتواند تاثیرات مفیدی بر روان و جسم انسان داشته باشد.
از این رو با توجه به مشاهدات و همچنین تجربیات خود نیز در دوران خدمت در معاونت بهداشت، درمان و توانبخشی به عنوان مددکار اجتماعی دریافتم که تامین امکانات رفاهی برای مراجعان و زیباسازی محیط کار اثرات مطلوبی بر کارکنان و مراجعان خواهد داشت و در گام نخست با موافقت معاون محترم بهداشت، درمان وتوانبخشی تجهیز سرویس زمانی بهداشتی، استفاده از گل وگیاه و اختصاص فضایی برای نصب اکواریوم در اماکن پرتردد از طریق واحد مددکاری با مشارکت افراد خیر در دستور کار قرار گرفت.